O Άγιος Σπυρίδωνας είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγίους που ανέδειξε η Κύπρος. Γεννήθηκε στο χωριό Άσσια της Μεσαορίας το 270 μ.Χ. Οι γονείς του ήταν αγρότες βοσκοί, αλλά επειδή είχαν κάποια οικονομική άνεση, φρόντισαν ο Σπυρίδωνας να μάθει μερικά γράμματα. Πάνω απ’ όλα όμως, ο μικρός Σπυρίδωνας, φρόντισε να μάθει τι θέλει ο Θεός από τους ανθρώπους και τι πρέπει να κάνει ο άνθρωπος, για να σώσει την ψυχή του. Απο μικρός βοηθούσε τους γονείς του στη βοσκή των προβάτων, και κάθε Κυριακή πήγαινε εκκλησία. Όπου κι αν βρισκόταν, μιλούσε για τον Θεό και βοηθούσε όσους είχαν την ανάγκη του. Όταν μεγάλωσε, νυμφεύθικε μια ενάρετη κοπέλα. Απέκτησε παιδιά και ζούσε μια καλή οικογενειακή ζωή. Όμως η γυναίκα του, έφυγε από τον παρόντα κόσμο σε νεαρή ηλικία και πήγε κοντά στο Θεό.
Μετά τον θάνατο της, όλοι τον παρακαλούσαν να γίνει ιερέας και μέρα με τη μέρα όλο και πιο πολύ τον πίεζαν. Τελικώς ο Σπυρίδωνας δέχτηκε και χειροτονήθηκε ιερέας. Ο Άγιος ήταν πραγματικός ιερέας του Θεού.
Αφιλοχρήματος, σώφρων, νηφάλιος και φιλόξενος. Για αυτήν του την ταπείνωση, ο Θεός του έδωσε τη χάρη να θαυματουργεί και να θεραπεύει διάφορες αρρώστιες. Έδινε φως στους τυφλούς και έβγαζε τα πονηρά πνεύματα.
Όταν χήρεψε ο επισκοπικός θρόνος της Τριμυθούντας, ο λαός ζήτησε για επίσκοπο του, τον Σπυρίδωνα, γιατί ήξερε την αρετή του.
Ο Σπυρίδωνας αποδέχτηκε το θρόνο με σύνεση και ευθύνη, αναλαμβάνοντας το βαρύ έργο της διακονίας και ποιμαντορίας του ποιμνίου του. Και πράγματι αναδείχθηκε πατέρας των ιερέων και του λαού του. Προστάτευε τους ασθενείς και παρηγορούσε τους πενθούντες.
Ένας χωρικός πήγε στον επίσκοπο του, τον Άγιο Σπυρίδωνα σαν μόνη ελπίδα για να τον βοηθείση χρηματικά γιατί δεν είχε ούτε χρήματα για να αγοράση σπόρο να φυτέψει αλλά ούτε και φαΐ να φάει.

Άγιος Σπυρίδωνας: Βίος
Ο επίσκοπος ήταν το ίδιο φτωχός με τον χωρικό πιστό, αλλά για να τον βοηθείση βγήκε έξω στην αυλή του σπιτιού του και βλέποντας ένα φίδι προσευχήθηκε στον Θεό, και ο Θεός θαυματουργόντας για τον Άγιο του, μετέτρεψε το ζωντανό φίδι, σε χρυσάφι άψυχο.
Ο χωρικός, πήρε το αγιασμένο δώρο με πολλή ευγνωμοσύνη και μπόρεσε να το δώση ενέχυρο για μερικούς σάκους σιτάρι.
Με αυτό το σιτάρι μπόρεσε ο χωρικός να χορτάσει την οικογένεια του αλλά και να καλλιεργείση καινούρια σοδειά. Έτσι έδωσε πίσω καρπόν από την σοδειά του και πήρε πίσω το ενέχυρο από τον δανειστή του.
Τότε λοιπόν ο χωρικός μετά από ένα χρόνο περίπου παίρνει πίσω το χρυσό φίδι στον επίσκοπο του γεμάτος από ευγνωμοσύνη.

Τότε ο Άγιος το αφήνοντας πίσω το φίδι στο χώμα όπου το βρήκε, προσευχήθηκε για άλλη μια φορά και ξανά το θαύμα, το χρυσό φίδι ξαναγίνεται ζωντανό και σέρνεται γρήγορα να κρυφτεί στο φυσικό περιβάλλον του.
Άλλοτε πάλι, η Κύπρος περνούσε μια μεγάλη ανομβρία και η πείνα και οι αρρώστιες ήταν καθημερινό φαινόμενο.
Οι κάτοικοι της Τρυμιθούντας παρεκάλεσαν τον επίσκοπο του να δεηθεί στον Κύριο για να στείλη βροχή, για να μπορέσουν να καρποφορήσουν τα χωράφια τους και να ξεδιψάσουν και οι ίδιοι από την δίψα αλλά και από την κάψα την ανομβρίας.
Ο Άγιος εισάκουσε το ποίμνιο του, και με θέρμη, παρεκάλεσε τον Κύριο να στείλη βροχή στο νησί. Αμέσως ο ουρανός σκεπάστηκε από σύννεφα και άρχισε να βρέχει ασταμάτητα.
Η βροχή έπεφτε για τρία μερόνυκτα και δεν σταματούσε, και οι κάτοικοι της Τριμυθούντας φοβήθηκαν να μην πνιγούν από την ατελείωτη βροχή του Θεού.
Άγιος Σπυρίδωνας: Θαύματα
Τότε ξαναπαρακάλεσαν τον Άγιο επίσκοπο τους να δεηθεί στον Θεό να σταματήσει την βροχή γιατί θα πνίγονταν όλοι. Ξανά ο Άγιος με την προσευχή του, που ήταν ευπρόσδεκτη από τον ουράνιο Θεό, εισακούστηκε και η βροχή σταμάτησε.
Τα χωράφια των χωρικών καρποφόρησαν, οι άνθρωποι ξεδίψασαν και τα δέντρα άνθισαν χαρίζοντας χαρά σε όλους.
Όταν ξέσπασε ο διωγμός του Μαξιμιανού εναντίον των χριστιανών, πολλοί φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν. Μαζί μ’ αυτούς ήταν και ο Επίσκοπος Τριμιθούντος.
Τον έστειλαν στα κάτεργα της Κιλικίας και εκεί δούλευε στα καταναγκαστικά έργα, μαζί με άλλους χριστιανούς.
Έμεινε εκεί οκτώ ολόκληρα χρόνια, μέχρι που αυτοκράτορας έγινε ο Μέγας Κωνσταντίνος και με διατάγματα του για ανεξιθρησκεία, επέστρεψε στην πατρίδα του ο Άγιος. Οι κάτοικοι τον υποδέχτηκαν με χαρά και αγαλλίαση, με ύμνους και ψαλμούς.
Στα χρόνια της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ξέσπασε η φοβερή αίρεση του Αρείου, που κήρυττε ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός, αλλά κτίσμα και πλάσμα του Θεού.
Για να καταπολεμήσουν αυτήν την αίρεση, 318 Θεοφόροι Πατέρες, συγκεντρώθηκαν στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., με σκοπό να αντιμετωπίσουν την αίρεση του Αρείου.

Άγιος Σπυρίδωνας: Κέρκυρα
Σ’ αυτή την Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο, έλαβε μέρος και ο Άγιος Σπυρίδωνας, ο οποίος συνέβαλε τα μέγιστα και με θαυματουργικό τρόπο, αντιμετώπισε προσωπικά τον Άρειο.
Ο Άρειος μέσα στη Σύνοδο, φώναζε τις απόψεις του, υπερασπιζοντας τις απόψεις του χρησιμοποιώντας την μεγάλη φιλοσοφική μόρφωση και την ρητορική ικανότητα του.
Συμπαραστάτες της πλάνης του, ήσαν και άλλοι μεγάλοι ρήτορες που με τις ομιλίες τους χτυπούσαν απειλητικά την Εκκλησία του Ιησού Χριστού.
Οι Πατέρες αντέκρουαν όλες τις ρητορείες τους και πολλές φορές γελοιοποιούσαν αυτήν τη σατανική πλάνη του Αρείου. Ένας από τους ρήτορες υποστηρικτής του Αρείου όμως, ήταν πολύ δυνατός και πολύ ικανός ρήτορας και με τα λόγια του και την εμπειρία του αποστόμωνε πολλούς.

Άγιος Σπυρίδωνας: Αγία Τριάδα
Τότε ο Άγιος Σπυρίδωνας, βλέποντας τον ρήτορα να μιλάει και να ψεύδεται υποστηρίζοντας την βλάσφημη αίρεση που υποστίριζε ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν κτίσμα του Θεού και όχι ο ίδιος ο Θεός, σηκώθηκε και είπε απλά και ξεκάθαρα μπροστά από όλη την Σύνοδο:
Ο Θεός αν και είναι τρία Πρόσωπα και τρεις υποστάσεις (ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα) εντούτοις είναι Ένας- Και παίρνοντας στα χέρια του ένα κεραμίδι και αφού προσευχήθηκε, είπε- »
Εις το όνομα του Πατρός», και αμέσως από το κεραμίδι ανέβηκε φωτιά προς τα πάνω, » Και του Υιού» και από το ξερό κεραμίδι έτρεξε νερό προς τα κάτω, » Και του Αγίου Πνεύματος», και στα χέρια του έμεινε χώμα.
Ο Άγιος με αυτό το θαύμα ανέτρεψε όλες τις ρητορείες και τα επιχειρήματα των αιρετικών.
Τους εξήγησε ότι τα τρία υλικά, η φωτιά, το νερό και το χώμα που αποτελούσαν το κεραμίδι βρίσκονταν μαζί σε ένα σώμα. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αγία Τριάδα.
Ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα, αποτελείτε από τρεις υποστάσεις αλλά είναι μία ουσία, αδιαίρετη. Μετά από αυτό το υπερφυές θαύμα που εξέπληξε τους πάντες, πολλοί αλλόθρησκοι πίστεψαν στον αληθινό Θεό.
Όταν ο Άγιος επέστρεψε στην Κύπρο, μετά την Ά Οικουμενική Σύνοδο, με πολλή θλίψη έμαθε πώς η κόρη του Ειρήνη είχε προ πολλού κοιμηθεί.
Ο πιστός Επίσκοπος δέχθηκε και αυτή την δοκιμασία με παραδειγματική πραότητα.

Άγιος Σπυρίδωνας – έθιμα και παραδόσεις
Μερικές μέρες αργότερα, μια γυναίκα ήρθε σ’ αυτόν και με κλάματα του ζήτησε ένα κόσμημα που είχε δώσει στην κόρη του να το φυλάξει, γιατί αυτή ταξίδευε και φοβόταν μήπως της το κλέψουν.
Ο Άγιος σηκώθηκε και με προσοχή ερεύνησε όλο το σπίτι, για να βρει το ξένο πράγμα.
Δυστυχώς όμως, πουθενά δεν το βρήκε.
Τότε χωρίς καμιά αναβολή, τράβηξε για τον τάφο της κόρης του.
Σαν έφτασε εκεί, ανάπεμψε μια θερμή προσευχή κι ύστερα, αφού έσκυψε πάνω από τον τάφο, κάλεσε τη νεκρή κόρη του να του πει πού είχε βάλει το κόσμημα που της έδωσαν να φυλάξει. Την ίδια στιγμή μια φωνή από τα βάθη του τάφου ακούστηκε να του λέει:
– Πατέρα μου, αυτό θα το βρεις πίσω από την εικόνα της Παναγίας που έχουμε στο σπίτι.
Τότε ο Άγιος της είπε: Κοιμήσου κόρη μου ήσυχα. Κοιμήσου μέχρι την ημέρα εκείνη που ο Κύριος μας, θα σε αναστήσει στην κοινή ανάσταση όλων μας.
Όσοι είδαν αυτό το θαύμα τρόμαξαν και έφριξαν. Συλλογίζονταν τη δύναμη με την οποία ο Πανάγαθος Θεός χαρίτωσε τον απλοΐκό Επίσκοπο τους.
Ήλθε όμως ο καιρός που η ευλογημένη αυτή ζωή της πραότητας και ταπεινοφροσύνης, της αγάπης και καλοσύνης να εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο και να μεταβεί στο ουράνιο σκήνωμα του Θεού, για να συνεχίσει εκεί τις διακονίες του.
Άγιος Σπυρίδωνας: Λείψανα

Αυτό έγινε το 348 μ.Χ. με τον θάνατο του Αγίου στην γενέτειρα του Τριμυθούντα.
Έφυγε ο καλός ποιμένα, όμως η αγάπη και το ενδιαφέρον του για τα λογικά του πρόβατα του Χριστού, που ζητάνε τις μεσιτείες και τις πρεσβείες του προς τον Κύριο, δεν σταμάτησαν.
Το 1984 το Άγιο σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα.
Χιλιάδες πιστοί κάθε χρόνο επισκέπτονται τον ναό του Αγίου για να προσκυνήσουν το Άγιο λείψανο του, που παραμένει άφθαρτο και ακέραιο!
Μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της χριστιανοσύνης είναι ο Άγιος Σπυρίδων, πολιούχος της Κέρκυρας και προστάτης Άγιος της.
Από τα χρόνια της Ενετοκρατίας, οι Κερκυραίοι πιστοί (Ορθόδοξοι και Καθολικοί) συμμετείχαν με θρησκευτική ευλάβεια στη λατρεία του πολιούχου της Κέρκυρας. Σημαντικό μέρος των λατρευτικών αυτών εκδηλώσεων ήταν οι λιτανείες του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα. Οι λιτανείες αυτές είναι συνυφασμένες με τα θαύματα που αποδίδονται σ’ αυτόν καθώς θεωρείται ότι έσωσε αρκετές φορές το νησί από την καταστροφή και το λιμό.

Η αρχαιότερη λιτανεία στο νησί είναι αυτή του Μεγάλου Σαββάτου. Στα μέσα του 16ου αιώνα μεγάλη ξηρασία είχε πλήξει όλη την Ευρώπη και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι καλλιέργειες και να υπάρχουν ελλείψεις σε σιτηρά. Ο λαός της Κέρκυρας περνούσε δύσκολα καθώς δεν υπήρχε ούτε μια αποθήκη με σιτάρι. Ωστόσο, ο πληθυσμός του νησιού σώθηκε το Μεγάλο Σάββατο του 1553 μ. Χ. Σύμφωνα με την παράδοση, ένα πλοίο με φορτίο σιταριού περνούσε στα ανοιχτά της Κέρκυρας, με άλλο προορισμό, τότε έκανε την εμφάνισή του ο Άγιος Σπυρίδων στο όνειρο του καπετάνιου και του υπέδειξε να ξεφορτώσει το φορτίο του στο λιμάνι της Κέρκυρας. Η λιτανεία που έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια απ’ όλες τις άλλες είναι αυτή της Κυριακής των Βαΐων. Η πανώλη, μια θανατηφόρα λοιμική νόσος, έπληττε την Ιταλία και τα Ιόνια νησιά. Η ασθένεια ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1629 μετά την άφιξη ενός πλοίου από την Ιταλία. Αν και είχαν ληφθεί αυστηρά μέτρα από τις υγειονομικές αρχές του νησιού, τα κρούσματα της ασθένειας συνεχώς πολλαπλασιάζονταν. Λίγες ημέρες πριν το Πάσχα του 1630 πολλοί ασθενείς έβλεπαν στον ύπνο τους τον Άγιο να τους ευλογεί και να τους χαρίζει υγεία. Ακόμα, οι νυχτερινοί φύλακες του Παλαιού Φρουρίου έβλεπαν ένα υπερκόσμιο φως να αιωρείται από το ναό του Αγίου Σπυρίδωνα. Έπειτα, τα κρούσματα ελαττώθηκαν έως ότου σταμάτησαν οριστικά την ημέρα των Βαΐων του 1630. Μετά από απόφαση της Βενετικής Διοίκησης στις 29 Οκτωβρίου 1673 καθιερώθηκε η λιτάνευση του λειψάνου του Αγίου Σπυρίδωνα κάθε πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου (το γνωστό ως « Πρωτοκύριακο» για τους ντόπιους).

Κατά τη διάρκεια του έτους 1673 η επιδημία της πανώλης απείλησε την Κέρκυρα. Κατά τους συναξαριστές, η επιδημία σταμάτησε απότομα τις τελευταίες ημέρες του Οκτωβρίου του 1673. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες της εποχής, τότε επί τρεις νύκτες στην κορυφή του καμπαναριού του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα, μέσα από ένα υπερκόσμιο σταθερό φως διακρινόταν ο Άγιος αιωρούμενος να κρατά σταυρό στο χέρι και να καταδιώκει το θανατικό που έμοιαζε με μαύρο φάντασμα. Ανάμεσα στις προθέσεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν και η επέκταση της προς τη Δύση και συνεχώς προσπάθησαν πολλές φορές να θέσουν υπό την κατοχή τους τα Ιόνια νησιά. Από το 1431 οι Τούρκοι με συχνές επιδρομές προσπαθούσαν καταλάβουν την Κέρκυρα. Έτσι, στις αρχές του 18ου αιώνα η Βενετία στέλνει στην Κέρκυρα τον στρατάρχη Σούλεμπουργκ προκειμένου να ηγηθεί της άμυνας του νησιού. Στις 8 Ιουλίου του 1716 με απόβαση των Τούρκων στο νησί κυριεύονται τα οχυρά του Μαντουκιού και της Γαρίτσας, τα φρούρια Αβράμη και Σωτήρος και ένας από τους κυριότερους προμαχώνες του Νέου Φρουρίου. Οι τουρκικές επιθέσεις συνεχίστηκαν επί έναν ολόκληρο μήνα μέχρι τις 8 Αυγούστου. Μετά από προσευχές και παρακλήσεις του κερκυραϊκού λαού προς τον Άγιο Σπυρίδωνα για να παρέμβει και να σώσει το νησί, στις 9 Αυγούστου ξεσπά στο νησί μια καταστροφική καταιγίδα. Τότε, πανικός επικράτησε στο στρατόπεδο των Τούρκων, όπου κυκλοφορούσε η είδηση ότι πολλοί εξ αυτών είδαν τον Άγιο με τη μορφή καλόγερου να βγαίνει από τον ιερό ναό (όπου και το λείψανο του ) και να απειλεί Τούρκους στρατιώτες με αναμμένο πυρσό. Η ραγδαία νεροποντή και ο φόβος από την είδηση αυτή οδήγησαν τους Τούρκους σε άτακτη υποχώρηση την 11η Αυγούστου. Με νόμο η Βενετία θέσπισε την καθιέρωση της ετήσιας λιτανείας του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα στις 11 Αυγούστου.
Κέρκυρα σήμερα – έθιμα και παραδόσεις
Τα καντούνια της πριγκίπισσας του Ιονίου έχουν στολιστεί, οι μυρωδιές από τις «τηγανίτες του Αγιού» γαργαλάνε την όσφρηση, καθώς το έθιμο προστάζει όλοι οι επισκέπτες του νησιού να «κεραστούν» τους μοναδικούς μεγάλους λουκουμάδες της Κέρκυρας, για να αντέξουν την αγρυπνία σήμερα το βράδυ, δίπλα στον Άγιο.

Την ίδια στιγμή τα παραδοσιακά κοκκινόχρυσα λάβαρα έχουν πάρει τις θέσεις τους στα παραθύρια, ενώ στο καντούνι των Αγίων Πάντων στο κέντρο της Παλιάς Πόλης, ο Άγιος Βασίλης άπλωσε την μπουγάδα του και έδωσε εντολή στα ξωτικά να την προσέχουν από κάθε παραθυρόφυλλο και να προετοιμαστούν για το μεγάλο ταξίδι…

Το ιερό σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα παραμένει εκατοντάδες χρόνια άφθαρτο, παρότι βρίσκεται στο νησί από το 1456, όταν ακόμη η Κέρκυρα ήταν υπό την κατοχή των Ενετών. Σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση έχει σώσει πολλές φορές την Κέρκυρα, είτε από λοιμούς, είτε από τις αλλεπάλληλες επιδρομές των Οθωμανών, ενώ συνεχίζει να κάνει πολλά θαύματα προσελκύοντας εκατομμύρια πιστούς από όλο τον κόσμο.
Σε κάθε σπίτι Κερκυραίων, υπάρχει τουλάχιστον ένας Σπύρος που θα γιορτάσει αύριο, έτσι οι νοικοκυρές θα «φτιάξουν» σήμερα το βράδυ τους λαχταριστούς λουκουμάδες, για να «μυρίσει» το σπίτι και να χαρεί ο Άγιος για τη γιορτή του.
«Η παραδοσιακή συνταγή για την “τηγανίτα” είναι απλή. Θέλει αλευράκι, μαγιά, λίγο αλατάκι και ζάχαρη για να είναι γλυκιά», θα πει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ‘Αγγελος Αργυρός από την Ερείκουσα των Διαποντίων Νήσων, που θα προσπαθήσει και με άλλους άνδρες να συναγωνιστεί τις γυναίκες και να φτιάξει τους γλυκούς λουκουμάδες της Κέρκυρας.

Πιο επαγγελματικά, όπως περιγράφεται στο βιβλίο “ΚΕΡΚΥΡΑ-Μια ματιά στο χρόνο (1204-1864)” της Νινέτας Λάσκαρι, «η συνταγή δεν απαιτεί παρά μία ουγγιά μαγιά, ένα καρτούτσο, δηλαδή δύο ποτήρια νερό, τέσσερις κουταλιές «ράζες» (κοφτές) ζάχαρη, τέσσερις κουταλιές «ράζες» βούτυρο, κοπανισμένη ζάχαρη με κανέλλα σε «καλτσέτα» ένα αυτοσχέδιο λεπτό φίλτρο, ή αραιωμένο με νερό μέλι και το ανάλογο λάδι για το τηγάνισμα.
Όπως και να ‘χει οι «οι τηγανίτες τ΄ Αγιού», είναι απαράμιλλης γεύσης, ενώ το έθιμο δεν προσδιορίζεται χρονικά καθώς χάνεται στα βάθη των αιώνων ακόμη και στον 2ο αιώνα π. Χ., από τους Ρωμαίους, που έφτιαχναν ένα παρόμοιο γλυκό το λεγόμενο “scribita”.
Οι Κερκυραίοι φέρεται να υποστηρίζουν το έθιμο από τότε που ήταν ενετοκρατούμενοι, δηλαδή για να μπορέσει ο φτωχός λαός να αντέξει την αγρυπνία, το «βεγγιόλι», πλάι στο ιερό σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα θα έπρεπε να φάει κάτι για να «κρατηθεί».
Η γιορτή του Αγίου Σπυρίδωνα και οι ευωδιαστοί, «λουσμένοι» από μπόλικη κανέλα και μέλι λουκουμάδες είναι για την Κέρκυρα η «πρεμιέρα» των χριστουγεννιάτικων εορτών, ενώ το νησί έχουν «πλημμυρίσει» ήδη χιλιάδες τουρίστες από όλη την υφήλιο για να προσκυνήσουν τον Άγιο, αλλά και να κεραστούν τις τηγανίτες του.
Πηγή: corfuland.gr – Νίκος Στούπης, ekklisiaonline.gr – Φανούρης Ευστράτιος, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κατηγορίες:Άρθρα/Παρουσιάσεις
Σχολιάστε